سنسور پایش مداوم قند از تکنولوژی‌های نوظهوری‌ست که به افراد مبتلا به دیابت نوع یک و نوع دو کمک می‌کند بدون نیاز به خونگیری مداوم از انگشت، سطح قند خون را رصد و کنترل نمایند. سنسورهای این دستگاه به سادگی بر روی پوست متصل می‌شوند و به صورت بیست و چهار ساعته سطح قند را مورد پایش قرار می‌دهند. فرستنده‌های موجود در این سنسورها با ارسال نتایج قند به تلفن همراه یا دستگاه گیرنده اختصاصی CGM، دستیابی به نتایج و گزارش‌های قند را برای فرد و پزشک او هرچه ساده‌تر خواهند کرد. شکی نیست که یادگیری فرآیند کار با سنسور CGM به کمی زمان نیاز خواهد داشت اما کارکرد با این سنسور، مدیریت سطح قند خون را برای شما بسیار ساده‌تر می‌کند.
سنسور پایش مداوم قند CGM چیست و چه ساختاری دارد؟
سنسور پایش مداوم قند از یک سنسور قابل نصب بر روی پوست به همراه گوشی تلفن همراه هوشمند یا دستگاه گیرنده اختصاصی CGM تشکیل می‌شود که رصد سطح قند را برای افراد مبتلا به دیابت بسیار راحت خواهد کرد.
سنسور پایش مداوم قند چه فاکتوری را اندازه‌گیری می‌کند؟
این سنسور برای افراد مبتلا به دیابت طراحی و تولید شده است. CGM با اندازه‌گیری سطح قند در مایع میان بافتی طی 24 ساعت شبانه‌روز موقعیتی را در اختیار ما قرار می‌دهد که به صورت پیوسته از عدد قند خود آگاه باشیم و بتوانیم آن را تحت نظر قرار بدهیم.
همانگونه که مطلع هستید انسولین هورمونی‌ست که به بدن کمک می‌کند سطح قند خون را کنترل کرده و در محدوده نرمال نگه دارد. در صورت ابتلا به دیابت نوع یک بدن شما قادر نخواهد بود انسولین مورد نیازتان را تولید کند. این در حالی‌ست که انسولین تولید شده در بدن افراد مبتلا به دیابت نوع دو اثرگذاری لازم را برای مدیریت سطح قند خون بدن این افراد دارا نیست.
به این ترتیب بسیاری از افراد مبتلا به دیابت برای مدیریت سطح قند خون به تزریق پیوسته و منظم انسولین نیاز خواهند داشت.
چرا رصد منظم قند خون برای افراد مبتلا به دیابت ضروری‌ست؟
موارد متعددی نظیر میزان و نوع مواد غذایی مصرفی، ورزش، فعالیت بدنی و سبک زندگی بر روی سطح قند خون تأثیر می‌گذارند. این در حالی‌ست که اثرگذاری این موارد بر روی سطح قند افراد مبتلا به دیابت متفاوت است و نمی‌توان پاسخ ثابتی را برای تمام افراد مبتلا به دیابت در نظر گرفت، به همین خاطر پایش قند خون به افراد مبتلا به دیابت کمک می‌کند تا از تاثیر عوامل مختلف بر میزان قند خون مطلع شوند. به خصوص اگر شما تحت درمان با انسولین هستید، اندازه‌گیری قند خون به طور ویژه به شما کمک می‌کند تا میزان انسولین مورد نیاز خود را تنظیم کنید و بدین ترتیب خطر افت قند خون و افزایش قند خون را کاهش دهید. استفاده از سنسور پایش مداوم قند با اندازه‌گیری سطح قند به طور مداوم در طول شبانه روز میتواند به شما کمک کند تا با اطلاع از قند خود در هر لحظه، مدیریت بهتری بر دیابت خود داشته باشید..
آیا من هم برای مدیریت دیابت به سنسور پایش مداوم قند نیاز دارم؟
اگر چه اغلب مبتلایان به دیابت برای اندازه گیری سطح قند خونتان از دستگاه قند خون که نیاز به خونگیری از انگشت دارند، استفاده می کنند، اما به یاد داشته باشید که این دستگاه‌ها تنها قادرند که سطح قند خون را در یک زمان مشخص اندازه‌گیری کنند، درست مثل اینکه یک صفحه از یک کتاب را بخوانید و از آنچه نویسنده در برگه‌های بعد نوشته بی اطلاع بمانید. بدیهی‌ست که هرچه تعداد دفعات اندازه‌گیری قند در طول شبانه روز بیشتر باشد مدیریت قند خون بر اساس اطلاعات بیشتری ممکن خواهد بود و این مسأله به صورت مستقیم به افزایش کیفیت رصد و کنترل قند خون شما منجر خواهد شد.
امروزه سنسورهای پایش مداوم قند به طور گسترده تری توسط افراد مبتلا به دیابت مورد استفاده قرار می گیرند. اگر شما نیز مبتلا به دیابت و به خصوص اگر تحت درمان با انسولین هستید، استفاده از سیستم های پایش مداوم قند یا همان CGM میتواند به شما در مدیریت دیابت بسیار کمک کند.
کارکرد سنسور پایش مداوم قند به چه صورت است؟
اغلب سنسورهای پایش مداوم قند کارکردی مشابه هم دارند.
- در تمامی دستگاه‌های پایش مداوم قند سنسوری کوچک زیر پوست فرد قرار می‌گیرد. طریقه نصب این سنسور بسیار ساده و سریع است.
- این سنسور سطح گلوکز را در مایع میان بافتی زیر پوست اندازه‌گیری می‌کند. اغلب سنسورهای پایش مداوم قند سطح قند مایع میان بافتی فرد را هر پنج دقیقه یکبار اندازه‌گیری و ثبت می‌کنند و این رویه به صورت مداوم طی بیست و چهار ساعت شبانه روز و بدون توقف انجام می‌شود. برای اینکه این رویه بتواند به طور دائم و مستمر صورت بگیرد لازم است که سنسور را بسته به نوع برند آن هر 7 تا 14 روز تعویض نمائید. تعویض سنسور بسیار ساده است و می‌توانید با یک آموزش اولیه و اصولی آن را به صورت فردی در خانه انجام بدهید.
- سنسورهای پایش مداوم قند اطلاعات و داده‌های خود را از طریق یک سیستم وایرلس (بی‌سیم) به دستگاه یا تلفن همراه ارسال می‌کنند، از این طریق می‌توانید به سادگی به گزارش‌ها و اطلاعات قند خود دسترسی داشته باشید.
- این موقعیت در اختیار شما قرار گرفته تا اطلاعات ارسال شده توسط سنسور CGM که شامل سطح قند در زمان واقعی (در لحظه؟)، تاریخچه و تحلیل سطح قند است را بر روی گوشی‌های هوشمند مختلف مشاهده کنید. برخی از دستگاه‌های پایش مداوم قند اطلاعات را به صورت پیوسته به یک دستگاه رسیور اختصاصی منتقل می‌کنند. در این بین می‌توانید هر زمان که تمایل داشتید اطلاعات دستگاه را با پزشک خود نیز به اشتراک بگذارید.
آیا استفاده از سنسور پایش مداوم قند ساده است؟
سنسورهای CGM در عین حال که ساختاری پیچیده دارند اما کارکردی آسان را در اختیار مصرف کنندگان خود قرار داده‌اند. اگرچه آشنا شدن با تمامی فواید و زوایای این سیستم به صرف کمی زمان نیاز دارد اما می‌توانید به ساده‌ترین شکل ممکن از مزایای CGM بهره‌مند بشوید.
برای بهره‌مندی از فواید CGM لازم است که با این موارد آشنا بشوید:
- طریقه نصب صحیح سنسور بر روی بدن
- کالیبره کردن سنسور پایش مداوم قند در صورت نیاز با دستگاه‌های اندازه‌گیری قند رایج که از طریق خونگیری از انگشت سطح قند را اندازه‌گیری می‌کنند
- فعال‌سازی هشدار در سیستم هایپایش مداوم قند برای اعلام افت قند خون و قند خون بالا
- انتقال اطلاعات سنسور بر روی کامپیوتر یا تلفن هوشمند جهت برخورداری از تحلیل‌های کامل
- تنظیم برنامه خودمراقبتی جهت مدیریت دیابت با توجه به اطلاعات بدست آمده از سنسور
چگونه می‌توان به بهترین نحو از فواید و امکانات CGM بهره‌مند شد؟
افراد مبتلا به دیابت با گذشت زمان، کارکرد با سنسور CGM را فرا می‌گیرند. در این بین کارشناسان مجموعه‌ای که سنسور پایش مداوم قند خود را از آن تهیه کرده‌اید می‌توانند فرآیند کارکرد این دستگاه را به شما آموزش بدهند. علاوه بر این شما می‌توانید با کمک این کارشناسان با امکانات و گزارشات متفاوت CGM آشنا بشوید، در کلاس‌های آموزشی شرکت کنید یا در صورت نیاز از یک کارشناس مجرب دیابت کمک بگیرید.
مزیت‌های بهره‌مندی از سیستم پایش مداوم قند چه مواردی را در بر می‌گیرد؟
استفاده از سنسور CGM میتواند مدیریت قند خون را برای افراد مبتلا به دیابت نوع یک و نوع دو آسان کند. اغلب مصرف‌کنندگان سنسور پایش مداوم قند به صورت بلندمدت از این سیستم استفاده می‌کنند این در حالی‌ست که برخی افراد برای اینکه بتوانند الگوی تغییرات قند خود را بشناسند مدت کوتاهی در دایره مصرف کنندگان CGM قرار می‌گیرند و به عنوان مصرف کنندگان موقت این سیستم به شمار می‌آیند.
سنجش قند بدون نیاز به خونگیری
با استفاده از سنسور پایش مداوم قند، شما بدون نیاز به خونگیری در هر لحظه می توانید از سطح قند خود مطلع شوید.
شما را از افت قند خون یا قند خون بالا مطلع خواهد کرد
اغلب سنسورهای CGM مکانیزمی دارند که شما را از افت قند خون و همین طور قند خون بالا مطلع می‌کنند. به این ترتیب می‌توانید خیلی سریع نسبت به تنظیم سطح قند خون خود اقدام نمائید و قبل از اینکه افزایش یا کاهش سطح قند خون برایتان مشکل آفرین بشود آن را مهار کنید.
به شما نشان می‌دهد که دیابت چه اثری بر روی سلامت شما گذاشته است
سنسور پایش مداوم قند، سطح قند شما را هر چند دقیقه یکبار اندازه‌گیری و گزارش می‌کند. این اطلاعات به شما کمک می‌کنند تا بتوانید میزان نوسان قند خون خود را در طول شبانه روز رصد کنید. از روی دیگر موقعیتی در اختیارتان قرار می‌گیرد تا بتوانید به بهترین نحو تأثیر مواد غذایی، فعالیت بدنی، استرس و بیماری را بر روی سطح قند خون خود بسنجید.
به شما کمک می‌کند تا به یک الگوی خودمراقبتی شخصی دست پیدا کنید
اطلاعات بدست آمده از سیستم پایش مداوم قند به صورت واضح به شما می‌گوید که سطح قند شما در چه زمانی از شبانه روز افزایش یا کاهش پیدا کرده است. پزشک شما با بررسی گزارش قند شما به الگوی مشخصی از نوسانات قند شما دست پیدا می‌کند و میتواند یک برنامه شخصی جهت مدیریت سطح قند خون را برای شما تنظیم کند.
آیا سنسور پایش مداوم قند CGM یک روش برای درمان دیابت است؟
خیر این سیستم روش درمان دیابت نیست بلکه یک ابزار است که در صورت استفاده از آن میتواند در مدیریت دیابت به شما کمک کند. از روی دیگر CGM به دلیل مکانیزم خاص خود فرآیند زمانی سنجش قند را کوتاه‌تر می‌کند و این امکان را در اختیار شما قرار می‌دهد که در زمان نیز صرفه جویی کنید.
آیا استفاده از CGM میتواند جایگزین دستگاه تست قند خون رایج باشد؟
میتواند ما را از تست قند خون با خونگیری از انگشت بی نیاز کند؟
توجه داشته باشید که دستگاه تست قند خون دیجیتال که با مکانیزم خونگیری عمل می‌کنند سطح قند موجود در خون شما را اندازه‌گیری می‌کنند و می‌توانند یک تصویر واقعی از میزان قند موجود در خون شما را در لحظه بسنجند. این در حالی‌ست که دستگاه‌های پایش مداوم قند خون CGM میزان گلوکز مایع میان بافتی شما را پایش می‌کنند اگر چه قند خون و قند مایع میان بافتی در بسیاری موارد اختلاف ناچیزی با هم دارند، اما نوسانات سریع قند خون می تواند میزان اختلاف قند خون و قند مایع میان بافتی را افزایش دهد.
این اختلاف معمولا پس از 5 الی 15 دقیقه کاهش می یابد. بنابراین به نظر میرسد که در زمان های افزایش یا کاهش شدید قند خون، قند گزارش شده توسط سنسور با قند خون واقعی متفاوت باشد. بنابراین حتی در صورتی که از دستگاه CGM استفاده می کنید، به دستگاه تست قند خون دیجیتال نیاز داریم تا در صورتی که میزان قند گزارش شده از CGM با علائم جسمی ما همخوانی ندارد، از دستگاه تست قند خون دیجیتال استفاده کنیم.
اگر از مصرف کنندگان CGM باشیم،
بهترین زمان استفاده از دستگاه‌های اندازه‌گیری رایج قند خون کدام است؟
به یاد داشته باشید که اندازه‌گیری سطح قند خون با دستگاه‌های رایج در برخی شرایط برای شما ضروری‌ست.
به عنوان مثال زمانیکه CGM نوسانات شدید قند را به شما نشان می‌دهد، می‌توانید برای اطمینان خاطر بیشتر از دستگاه‌های تست قند خون رایج استفاده کنید. علاوه بر این زمانیکه احساس می‌کنید علائم جسمی شما با قند گزارش شده سنسور همخوانی ندارد، حتما لازم است سطح قند خون خود را با دستگاه‌های رایج بسنجید.
