افزایش قند خون در دوران بیماری
زمانی که بدن با عوامل بیماری زا مواجه میشود، سیستم ایمنی با ترشح مجموعه‌ای از هورمون‌ها سعی در محدود کردن گسترش عامل مولد بیماری و کاهش میزان عفونت دارد. این هورمون‌ها، از جمله کورتیزول، گلوکاگون و اپی‌نفرین، با مهار عملکرد انسولین موجب افزایش سطح قند خون می‌شوند. در نتیجه، افراد مبتلا به دیابت ممکن است حتی با وجود مصرف منظم انسولین یا دارو، دچار افزایش قند خون شوند.
راهکارهای پیشگیری از سرماخوردگی و آنفولانزا
پیشگیری از ابتلا به عفونت، نخستین گام در مدیریت ایمن دیابت در فصل‌های سرد سال است. شستن مرتب دست‌ها، پرهیز از تماس نزدیک با افراد بیمار و رعایت بهداشت فردی، اقدامات پایه‌ای هستند. در کنار این موارد، دریافت واکسن آنفولانزا به‌صورت سالانه از اهمیت بالایی برخوردار است. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها، تزریق این واکسن را برای تمام افراد بالای شش‌ماه توصیه می‌کند. واکسن آنفولانزا با کاهش احتمال ابتلا یا شدت بیماری، از نوسانات خطرناک قند خون جلوگیری می‌کند.
همچنین، دریافت واکسن پنوموکوک (ذات‌الریه) به‌ویژه در افراد مبتلا به دیابت توصیه میشود، زیرا این افراد، بیشتر در معرض عوارض شدید عفونت‌های ریوی و تنفسی قرار دارند.
ملاحظات دارویی
انتخاب دارو در زمان سرماخوردگی باید با دقت انجام شود، زیرا برخی از داروهای بدون نسخه مانند شربت‌های سرفه یا ضداحتقان‌ها ممکن است حاوی قند یا ترکیباتی باشند که سطح گلوکز یا فشار خون را افزایش دهند. خواندن دقیق برچسب ترکیبات دارویی و مشورت با پزشک یا داروساز ضروری است.
والدین باید از مصرف خودسرانه داروهای سرماخوردگی برای کودکان زیر دو سال خودداری کنند، زیرا ممکن است موجب عوارض خطرناک شوند. داروهایی که فاقد قند و الکل هستند، معمولاً گزینه‌های ایمن‌تری برای افراد مبتلا به دیابت محسوب می‌شوند.
برنامه‌ریزی برای روزهای بیماری
در هنگام بیماری، افراد مبتلا به دیابت باید یک برنامه مراقبتی داشته باشند که زیر نظر پزشک یا مربی دیابت تنظیم شده باشد. این برنامه باید شامل موارد زیر باشد:
- اندازه‌گیری سطح قند خون هر چهار ساعت، یا بر اساس دستور پزشک.
- استفاده از دستگاه تست قند خون استاندارد و توصیه شده از جانب پزشک.
- استفاده از سنسور پایش قند خون (CGM).
- آزمایش کتون‌ها در صورت بالا بودن قند خون بیش از میزان توصیه شده توسط پزشک مربوطه.
- تنظیم دوز انسولین طبق توصیه پزشک، حتی در صورت کاهش اشتها.
- پایش منظم دمای بدن.
- ثبت دقیق نتایج و گزارش آن به تیم درمان در صورت بروز تغییرات غیرعادی.
تغذیه و مصرف مایعات در دوران بیماری
در روزهای بیماری، کاهش اشتها یا حالت تهوع ممکن است منجر به افت قند خون و تشدید علائم دیابت شود. با این حال، قطع وعده‌های غذایی اقدامی خطرناک است. افراد مبتلا به دیابت باید حتی در صورت بی‌اشتهایی، مواد غذایی سبک و حاوی کربوهیدرات‌های ساده را در فواصل منظم مصرف کنند. در صورت عدم توانایی در خوردن غذای جامد، مصرف مایعات مغذی مانند سوپ رقیق، آب سیب طبیعی، آبگوشت، یا نوشیدنی‌های ورزشی توصیه میشود. هدف اصلی، پیشگیری از کم‌آبی بدن و حفظ سطح متعادل قند خون است.
در صورت بالا بودن قند خون، نوشیدنی‌های بدون قند مانند آب، چای یا نوشابه زنجبیل بدون قند می‌توانند کمک‌کننده باشند. در مقابل، اگر قند خون پایین بیاید، مصرف حدود ۱۵ گرم کربوهیدرات ساده مانند نصف فنجان آب میوه ضروری است.
زمان تماس با پزشک
افراد مبتلا به دیابت باید در شرایط زیر فوراً با پزشک خود تماس بگیرند:
- بالا ماندن قند خون بیش از ۱۸۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر یا پایین ماندن آن زیر ۷۰ میلی‌گرم در دسی‌لیتر.
- وجود کتون در ادرار یا خون.
- استفراغ یا اسهال مداوم.
- تب بالاتر از ۳۸.۵ درجه سانتی‌گراد.
- مشکلات تنفسی یا عدم توانایی در خوردن و آشامیدن.
در کودکان مبتلا به دیابت نوع ۱، تأخیر در مراجعه به پزشک در این شرایط، می‌تواند به سرعت به کتواسیدوز دیابتی منجر شود.
نقش سیستم پایش مداوم قند (CGM) در دوران بیماری
در دوران بیماری، استفاده از دستگاه قند خون بدون سوزن (CGM) به‌ویژه در کودکان و نوجوانان اهمیت دوچندان دارد. این تکنولوژی با پایش ۲۴ ساعته سطح قند، امکان شناسایی سریع نوسانات قند را فراهم می‌سازد. هشدارهای خودکار سنسور در صورت افت یا افزایش غیرطبیعی قند ، به فرد مبتلا یا والدین او اطلاع می‌دهد تا بتوانند بلافاصله اقدام اصلاحی انجام دهند. افزون بر این، قابلیت مشاهده داده‌ها از راه دور، به والدین اجازه می‌دهد بدون حضور فیزیکی در کنار کودک، از وضعیت او آگاه باشند.
استفاده از سنسور دیابت (CGM) در دوران بیماری نه تنها دقت درکنترل دیابت را افزایش می‌دهد، بلکه استرس ناشی از عدم قطعیت علائم را کاهش داده و از بروز عوارض حاد جلوگیری می‌کند.
سنسور پایش مداوم قند خون CGM
خرید آنلاین سنسور سایبایونیکس - SIBIONICS GS1
مدیریت دیابت در دوران ابتلا به آنفولانزا نیازمند ترکیبی از اقدامات پیشگیرانه، پایش مداوم قند خون و مداخله پزشکی به موقع است. دریافت واکسن‌های آنفولانزا، رعایت بهداشت فردی، مصرف مایعات کافی، انتخاب داروهای بدون قند و توجه به علائم هشداردهنده، می‌تواند از بروز عوارض شدید و وضعیت‌های اورژانسی جلوگیری کرده و کیفیت زندگی افراد مبتلا به دیابت را در فصول سرد سال ارتقاء دهد.
