رابطه جنسی علاوه بر ایجاد لذت و صمیمیت، تأثیرات مثبتی بر سلامت جسم و روان دارد؛ از جمله کاهش فشار خون، کاهش استرس و بهبود حال عمومی. اما اگر شما یکی از میلیون‌ها فرد مبتلا به دیابت نوع ۲ باشید، ممکن است تجربه چالش هایی را در این زمینه داشته باشید. دیابت، به‌ویژه در صورت کنترل نبودن، می‌تواند عملکرد جنسی را تحت تأثیر قرار داده و کیفیت زندگی را کاهش دهد.
دیابت چگونه بر عملکرد جنسی تأثیر می‌گذارد؟
حدود ۸۰٪ از مبتلایان به دیابت ترجیح می‌دهند پزشک درباره عملکرد جنسی آنها سؤال کند تا اینکه خودشان موضوع را مطرح کنند. اگر پزشک معالج شما درباره عملکرد جنسی‌تان سؤال نمی‌کند، بهتر است خودتان نگرانی های مربوطه را مطرح کنید. عملکرد جنسی بخش مهمی از سلامت جسمی و روانی است و نباید نادیده گرفته شود.
پزشکان معمولا با پرسیدن سؤالات دقیق در رابطه با علایم و انجام معاینه فیزیکی، علت اختلال عملکرد جنسی را شناسایی می‌کنند. این فرایند کمک میکند تا علت مشکلات مشخص شده و مناسب ترین روش درمانی انتخاب شود.
گزینه‌های درمانی متعددی برای بهبود عملکرد جنسی در مردان و زنان وجود دارد. ممکن است موفقیت فوری حاصل نشود، اما با همکاری با پزشک و تیم مراقبت خود می‌توانید این اختلال را درمان کنید. در هر مرحله‌ای از دیابت که باشید همواره این امید وجود دارد که بتوانید به یک زندگی جنسی فعال و لذت‌بخش بازگردید.
چرا دیابت بر عملکرد جنسی تأثیر می‌گذارد؟
داشتن سطح بالای قند خون در طولانی مدت می‌تواند مشکلاتی در رابطه جنسی ایجاد کند که به عنوان اختلال عملکرد جنسی شناخته می‌شود. این مشکلات اغلب به دلیل آسیب به رگ‌های خونی و اعصاب به علت سطح بالای قند خون، فشار خون و چربی خون رخ می‌دهد. این آسیب‌ها می‌توانند جریان خون به اندام‌های جنسی را محدود کرده و باعث کاهش احساس شوند.
علائم شایع اختلال عملکرد جنسی در دیابت
اگر هر کدام از موارد زیر را حین رابطه جنسی تجربه می‌کنید ممکن است با اختلال عملکرد جنسی رو به رو باشید:
1. کاهش یا نبود میل جنسی
اگر به طور معمول از رابطه جنسی اجتناب می‌کنید یا تمایلی به آن ندارید، ممکن است کاهش میل جنسی علت این موضوع باشد باشد.
2. ناتوانی در تحریک
ممکن است توانایی تحریک جنسی کاهش یافته باشد یا به استفاده مداوم از روان‌کننده نیاز پیدا کرده باشید.
3. کاهش حس
ممکن است رابطه جنسی را بدون تجربه ارگاسم ادامه دهید. کاهش حس جنسی می‌تواند منجر به تجربه رابطه جنسی بدون رسیدن به ارگاسم شود.
4. درد در حین رابطه جنسی
درد هنگام رابطه جنسی ممکن است باعث اجتناب از رابطه جنسی شود.
5. عفونت‌های مکرر
ممکن است به صورت مکرر واژینیت یا عفونت‌های دستگاه ادراری را تجربه کنید.
دلایل اختلال عملکرد جنسی در افراد دیابتی
دیابت اغلب با سایر شرایطی همراه است که می‌توانند بر عملکرد جنسی تأثیر منفی بگذارند، از جمله:
- چاقی: چاقی می‌تواند به‌طور غیرمستقیم خطر اختلال نعوظ (ED) در مردان را افزایش دهد.
- آپنه (وقفه تنفسی) در خواب: این اختلال خواب در مردان می‌تواند به اختلال نعوظ منجر شود و در زنان مشکلات جنسی را افزایش دهد.
- افسردگی و اضطراب: مشکلات روانی مانند افسردگی و اضطراب می‌توانند میل جنسی را کاهش دهند یا منجر به استفاده از داروهایی شوند که عملکرد جنسی را مختل می‌کنند.
- نگرانی‌های عاطفی: مدیریت دیابت، از جمله پایبندی به رژیم‌های درمانی یا استفاده از ابزارهایی مانند پمپ انسولین، می‌تواند بار عاطفی سنگینی ایجاد کند. این فشار ممکن است منجر به بی‌علاقگی به رابطه جنسی یا کاهش انرژی و تمرکز بر روابط عاطفی شود.
- تغییرات هورمونی: تغییرات در سطح هورمون‌های جنسی، مانند تستوسترون و استروژن، که ممکن است به دلیل دیابت، یائسگی یا سایر شرایط رخ دهند، می‌توانند بر میل جنسی، تحریک‌پذیری، و عملکرد جنسی تأثیر منفی بگذارند.
- کاهش جریان خون: دیابت با محدود کردن جریان خون به اندام‌های جنسی، می‌تواند عملکرد طبیعی جنسی را مختل کند. در مردان، این موضوع ممکن است به اختلال نعوظ منجر شود و در زنان باعث خشکی واژن و کاهش لذت جنسی گردد.
- عوارض جانبی داروها: برخی از داروهای مورد استفاده برای مدیریت دیابت، فشار خون، یا افسردگی می‌توانند میل جنسی را کاهش داده یا عملکرد جنسی را مختل کنند.
- آسیب عصبی: سطح بالای گلوکز خون در طولانی‌مدت می‌تواند به آسیب اعصاب (نوروپاتی) منجر شود. این آسیب ممکن است حس جنسی را کاهش داده یا رابطه جنسی را دردناک و ناخوشایند کند.
راهکارهایی برای مدیریت اختلال عملکرد جنسی در دیابت
پزشکان فعال در این حوزه توصیه می‌کنند که اگر با مشکلات جنسی مواجه هستید، حتماً با پزشک خود صحبت کنید. چراکه ممکن است هر فرد دلایل متفاوتی برای اختلال عملکرد جنسی داشته باشد و پزشک می‌تواند با تحلیل مسائل مختلف به ریشه مشکلات دست پیدا کند. این در حالی است که متأسفانه بسیاری از افراد سال‌ها بدون اطلاع‌رسانی به پزشک خود با این مشکلات زندگی می‌کنند و روابط عاطفی آنها تحت تأثیر این مشکلات، با چالش مواجه می‌شود. آنچه لازم است همواره مدنظر قرار بدهید این نکته است که دیابت نمی‌تواند عاملی برای تحت شعاع قرار دادن زندگی جنسی شما باشد. شما می‌توانید با مدیریت صحیح این مسأله و مشورت با متخصصان از لحظات خود در رابطه لذت ببرید و کیفیت زندگی جنسی خود را بهبود بخشید.
مشکلات جنسی در مردان دیابتی شامل چه مواردی است؟
اختلال نعوظ شایع‌ترین نوع مشکل جنسی در مردان است. مردان مبتلا به دیابت سه برابر بیشتراز سایرین در معرض اختلال نعوظ قرار دارند.
علل اختلال نعوظ در مردان دیابتی
- محدودیت جریان خون: دیابت می‌تواند آسیب‌هایی به رگ‌های خونی وارد کند که مانع از جریان خون کافی به آلت تناسلی شده و در نتیجه اختلال نعوظ ایجاد کند.
- آسیب عصب: نوروپاتی دیابتی، که ناشی از آسیب به اعصاب بدن به‌دلیل قند خون بالا است، می‌تواند حس و تحریک‌پذیری آلت تناسلی را کاهش دهد و موجب اختلال نعوظ گردد.
- عوامل عاطفی و روانی: استرس و اضطراب می‌توانند به این مشکل دامن بزنند. درحقیقت فشارهای روانی ناشی از دیابت یا مشکلات دیگر می‌تواند بر عملکرد جنسی تأثیر منفی بگذارد.
- عوارض دارویی: برخی ازداروها ممکن است بر نعوظ تأثیر منفی داشته باشند و منجر به اختلالات جنسی شوند.
راهکارهای درمانی
برای درمان اختلال نعوظ، می‌توان از داروهایی مانند ویاگرا یا سیالیس استفاده کرد، اما قبل از مصرف این داروها باید با پزشک یا تیم مراقبت‌های بهداشتی خود مشورت کنید. مصرف این داروها ممکن است قلب شما را با عوارض جدی مواجه کند. مشاوره یا درمان روان‌شناختی نیز می‌تواند به مدیریت این مشکل کمک کند. صرف نظر از اینکه علت این مشکل جسمی یا روانی باشد این روش‌ها می‌توانند مفید واقع شوند.
دیابت تنها علت نیست
اختلال نعوظ تنها به دلیل دیابت ایجاد نمی‌شود. عوامل دیگری مانند افزایش سن و مصرف مواد مخدر یا الکل نیز از عوامل دیگر این مشکل هستند.
شما تنها نیستید و حمایت‌های لازم برای کمک به شما وجود دارد. با اعتماد به تیم مراقبت خود می‌توانید مشکلات را مدیریت کرده و کیفیت زندگی خود را بهبود دهید.
عفونت دستگاه ادراری (UTI)
عفونت دستگاه ادراری زمانی رخ می‌دهد که لوله‌های انتقال‌دهنده ادرار از کلیه به مثانه عفونی شوند. این بیماری از طریق رابطه جنسی منتقل نمی‌شود، اما رابطه جنسی می‌تواند یکی از راه‌های ورود باکتری‌های روده به دستگاه ادراری باشد.
علائم عفونت دستگاه ادراری
سیستیت (عفونت مثانه): سیستیت به التهاب مثانه گفته می‌شود که معمولاً ناشی از عفونت باکتریایی است. این نوع عفونت معمولاً به صورت یک عفونت سطحی در مثانه باقی می‌ماند.
علائم سیستیت:
- احساس سوزش هنگام ادرار
- نیاز مکرر به ادرار کردن
- ادرار کدر یا بدبو
- درد در ناحیه پایین شکم
پیلونفریت (عفونت کلیه): پیلونفریت یک عفونت جدی‌تر است که بر کلیه‌ها تأثیر می‌گذارد و می‌تواند باعث آسیب به کلیه‌ها شود.
علائم پیلونفریت:
- تب بالا، لرز یا احساس سرما
- درد در ناحیه کمر یا پهلوها
- احساس تهوع یا استفراغ
- احساس گیجی یا بی‌قراری
راه‌های پیشگیری از عفونت دستگاه ادراری:
- سطح قند خون خود را نزدیک به محدوده هدف نگه دارید و همواره از دستگاه اندازه‌گیری قند خون استفاده کنید.
- مقدار زیادی مایعات بنوشید.
- هرگز ادرار خود را به مدت طولانی نگه ندارید.
برای اطلاعات بیشتر، با تیم مراقبت‌های بهداشتی خود مشورت کنید.
مشکلات جنسی در زنان دیابتی شامل چه مواردی است؟
مشکلات جنسی می‌توانند زنان مبتلا به دیابت را به روش‌های مختلف تحت تأثیر قرار دهند. آگاهی از این مشکلات می‌تواند به مدیریت آنها کمک کند یا خطر بروز آنها در آینده را کاهش دهد.
خشکی واژن
خشکی واژن یکی از مشکلات شایع در میان زنان مبتلا به دیابت است. قند خون بالا می‌تواند به رگ‌های خونی در واژن آسیب بزند و منجر به کاهش روان بودن واژن شود. این وضعیت می‌تواند رابطه جنسی را دردناک کند و حتی بر میل جنسی تأثیر منفی بگذارد.
علل خشکی واژن:
- قند خون بالا
- محدودیت جریان خون
- آسیب عصبی
- مصرف برخی داروها مانند داروهای ضدافسردگی و قرص‌های فشار خون
- عوامل احساسی و روانی
راهکارها:
- استفاده از روان‌کننده‌ها می‌تواند خشکی واژن را کاهش داده و درد را کمتر کند. این محصولات را می‌توانید از داروخانه‌ها تهیه کنید.
- در صورت تداوم مشکل، مشاوره با پزشک می‌تواند کمک‌کننده باشد.
- همواره از عدد قند خون خود آگاه باشید و سطح قندتان را در طول روز با دستگاه گلوکومتر یا سنسور پایش مداوم قند خون اندازه‌گیری کنید.
خشکی واژن نه‌تنها می‌تواند باعث رابطه جنسی دردناک شود، بلکه ممکن است میل جنسی را نیز کاهش دهد.
اگر این مشکلات برای شما پیش آمده است، بدانید که گزینه های درمانی متعددی برای کمک به شما وجود دارد و می‌توانید به سادگی با مراجعه به پزشک از آنها بهره‌مند شوید.
عفونت قارچی (Thrush)
عفونت قارچی یک بیماری قارچی شایع است که بیشتر در زنان دیده می‌شود، اما مردان نیز می‌توانند به آن مبتلا شوند. این عفونت به عنوان بیماری مقاربتی (STI) شناخته نمی‌شود، اما می‌تواند در طول رابطه جنسی منتقل شود. سطح بالای قند خون محیطی مناسب برای رشد قارچ‌ها ایجاد کرده و خطر ابتلا به این عفونت را افزایش می‌دهد.
اگر دیابت دارید و سطح قند خونتان بالاست، احتمال ابتلا به عفونت قارچی بیشتر است. دلیل این موضوع، وجود قند زیاد در ادرار است که محیط مناسبی برای رشد قارچ‌ها و باکتری‌ها فراهم میکند. بنابراین توصیه می‌شود که در طول روز سطح قند خونتان را با استفاده از سنسور تست قند خون CGM یا دستگاه تست قند خون رایج که با خونگیری از انگشت سطح قند را اندازه می‌گیرد چک کنید تا اطمینان حاصل نمایید که سطح قند شما در محدوده هدف قرار دارد و دچار نوسانات شدید نیست.
علائم عفونت قارچی:
- خارش و درد در اطراف ناحیه واژن
- ترشحات سفید و غلیظ یا ترشحات رقیق و آبکی
- درد در هنگام رابطه جنسی
- سوزش در هنگام ادرار
راه‌های پیشگیری:
- سطح قند خون خود را در محدوده هدف کنترل کنید و به صورت منظم از دستگاه اندازه‌گیری قند خون استفاده نمائید.
- ناحیه واژن را تمیز نگه دارید و از استفاده از محصولات معطر مانند ژل‌ها یا دستمال‌های معطر اجتناب نمایید.
- از لباس‌زیر گشاد و پنبه‌ای استفاده کنید تا تهویه مناسب فراهم شود.
کاهش حساسیت جنسی
آسیب عصبی ناشی از دیابت می‌تواند به کاهش حساسیت نواحی حساس منجر شود.
مدیریت اضطراب و استرس
اضطراب ناشی از مدیریت دیابت می‌تواند ذهن شما را مشغول کند و مانع تمرکز بر لذت و ارتباط جنسی شود. نگرانی در مورد کنترل قند خون، عوارض طولانی‌مدت و تأثیر دیابت بر بدن از جمله عواملی هستند که به کاهش کیفیت زندگی جنسی منجر می‌شوند. علاوه بر این، خستگی و کاهش انرژی که به دلیل نوسانات قند خون رخ می‌دهد، می‌تواند تمایل جنسی را کاهش دهد. مشکلاتی مانند تغییرات در بدن یا اختلالات عملکرد جنسی، نظیر اختلال نعوظ یا خشکی واژن، ممکن است اعتماد به نفس شما را پایین آورده و به احساس نارضایتی از خود منجر شوند. دیابت همچنین خطر ابتلا به افسردگی و استرس را افزایش می‌دهد که از عوامل اصلی کاهش میل و کیفیت جنسی به شمار می‌روند.
کمک گرفتن از مشاورها و پزشک‌ها
برای دریافت حمایت، می‌توانید با پزشک یا تیم مراقبت‌های بهداشتی خود گفت‌وگو کنید. پزشک می‌تواند مشکلات جنسی شما را در ارتباط با دیابت ارزیابی کرده و در صورت نیاز شما را به متخصصانی مانند مشاور جنسی، روانشناس یا متخصص غدد ارجاع دهد. مشاوره تخصصی نیز می‌تواند در مدیریت احساسات و افزایش اعتماد به نفس مؤثر باشد و در صورت وجود مشکلات روانی مانند افسردگی یا اضطراب، درمان‌های مناسبی ارائه دهد.
همچنین پیوستن به گروه‌های پشتیبانی آنلاین یا حضوری فرصتی برای یادگیری و به اشتراک گذاشتن تجربیات با افرادی که شرایط مشابه دارند، فراهم میکند. صحبت کردن درباره مشکلات نه‌تنها احساس انزوا را کاهش می‌دهد، بلکه به شما نشان می‌دهد که دیگران نیز تجربیات مشابهی داشته‌اند و راهکارهایی برای مدیریت این مشکلات وجود دارد.
از طریق گفت‌وگو می‌توانید اطلاعات صحیح دریافت کنید و اضطراب خود را کاهش دهید. برای شروع، می‌توانید هنگام مراجعه به پزشک نگرانی‌های خود را مطرح کنید تا راهنمایی‌های مناسبی در مورد درمان‌ها و تغییرات سبک زندگی دریافت نمایید.
