دیابت یک بیماری مزمن است و زمانی بروز می‌کند که لوزالمعده قادر به تولید انسولین نباشد یا بدن نتواند از انسولین تولید شده به نحو احسن استفاده کند.
انسولین، هورمونی حیاتی!
انسولین هورمونی‌ست که توسط لوزالمعده تولید می‌شود و موقعیتی را فراهم می‌کند تا گلوکز (قند) غذا از طریق جریان خون به سلول‌های بدن منتقل بشود و برای تولید انرژی مورد استفاده قرار بگیرد. این در حالی‌ست که تمامی غذاهای حاوی کربوهیدرات در خون به گلوکز تجزیه می‌شوند. انسولین به این گلوکزها کمک می‌کند تا وارد سلول‌ها بشوند.
عدم توانایی در تولید انسولین یا عدم استفاده موثر از این هورمون سطح گلوکز را در خون افزایش می‌دهد. این جریان با عنوان (هیپرگلیسمی) شناخته می‌شود. در صورتی که سطح گلوکز برای طولانی مدت بالا بماند شاهد آسیب و نارسایی به بافت‌ها و اندام‌های مختلف بدن خواهیم بود.
انواع دیابت
دیابت در سه گروه اصلی قرار می‌گیرد:
- دیابت نوع ۱
- دیابت نوع ۲
- دیابت بارداری
خلاصه‌ای از انواع سه‌گانه دیابت!
دیابت نوع ۱ می‌تواند در هر سنی فرد را مبتلا کند، این شاخه از دیابت بیشتر در کودکان و نوجوانان رخ می‌دهد. بدن افرادی که به دیابت نوع ۱ مبتلا هستند انسولین بسیار کمی تولید می‌کند یا قادر به تولید انسولین نیست. در این حالت طبیعی‌ست که بدن برای کنترل سطح گلوکز خون به تزریق روزانه انسولین نیاز داشته باشد.
ابتلا به دیابت نوع ۲ در بزرگسالان شایع‌تر است و حدود ۹۰ درصد از کل موارد ابتلا به دیابت در این گروه قرار می‌گیرند. بدن افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ قادر نیست به خوبی از انسولین تولید شده استفاده کند. سبک زندگی سالم که مبتنی بر افزایش فعالیت بدنی روزانه و انتخاب سبد غذایی سالم است به عنوان یک اصل اساسی در درمان دیابت نوع ۲ محسوب می‌شود. این در حالی‌ست که اغلب افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ برای مدیریت سطح گلوکز خون خود به مصرف داروهای خوراکی یا داروهای تزریقی نظیر انسولین نیاز خواهند داشت.
دیابت بارداری (GDM)، نوعی از دیابت است که با افزایش قند خون در دوران بارداری اتفاق می‌افتد و عوارض آن سلامت مادر و کودک را با تهدید مواجه می‌کند. GDM به صورت معمول پس از گذراندن دوران بارداری درمان می‌شود اما زنان مبتلا به این نوع دیابت و فرزندانشان از افراد مستعد ابتلا به دیابت نوع 2 در آینده خواهند بود.
آنچه لازم است از دیابت نوع ۱ بدانیم...
شایع ترین علائم دیابت نوع ۱ عبارتند از:
- تشنگی غیر طبیعی و خشکی دهان
- کاهش وزن ناگهانی
- تکرر ادرار
- کمبود انرژی، خستگی
- گرسنگی مداوم
- تاری دید
- شب ادراری
مدیریت دیابت نوع ۱
درمان روزانه با انسولین، پایش منظم قند خون و سبک زندگی سالم از جمله راهکارهای موثری‌ست که در فرآیند مدیریت دیابت نوع ۱ نقشی حائز اهمیت دارد و دنبال کردن آن برای افراد مبتلا به این نوع دیابت ضروری‌ست.
انسولین
تمامی مبتلایان به دیابت نوع ۱ برای کنترل سطح گلوکز خون خود به مصرف انسولین نیاز دارند. انسولین، این داروی حیاتی انواع مختلفی دارد که آن را از نظر سرعت عمل، زمان به حداکثر رسیدن و مدت زمان ماندگاری تفکیک می‌کند. انسولین به طور معمول از طریق سرنگ، قلم انسولین یا پمپ انسولین تزریق می‌شود.
انواع انسولین عبارتند از:
سریع الاثر: این نوع از انسولین به صورت معمول درست قبل یا همراه غذا مصرف می‌شود. این انسولین‌ها خیلی سریع عمل می‌کنند تا افزایش قند خون که پس از مصرف غذا صورت می‌گیرد را محدود کنند. برای به حداقل رساندن خطر افت قند خون (هیپوگلیسمی) اجتناب از مصرف بیش از حد انسولین سریع‌الاثر ضروری‌ست. انسولین‌های سریع‌الاثر Aspart, Glulisine, Lispro. را در بر می‌گیرند.
کوتاه اثر: این نوع انسولین به صورت معمول قبل از غذا مصرف می‌شود. این انسولین‌ها با عناوینی نظیر انسولین معمولی یا خنثی نیز شناخته می‌شوند. آنها به سرعت انسولین‌های سریع‌الاثر عمل نمی‌کنند، بنابراین ممکن است برای گروه خاصی از افراد مناسب‌تر باشند. انسولین‌های کوتاه‌اثر شامل انسولین رگولار هستند.
متوسط اثر: اغلب همراه با یک انسولین کوتاه اثر مصرف می‌شود. انسولین‌های متوسط اثر (میان‌اثر) در اولین ساعت تزریق شروع به عمل می‌کنند و دوره اوج فعالیت آنها تا 7 ساعت طول می‌کشد. انسولین‌های با اثر متوسط عبارتند از انسولین NPH.
طولانی اثر: انسولین‌هایی هستند که به طور پیوسته آزاد می‌شوند و می‌توانند تا 24 ساعت در بدن باقی بمانند. این انسولین‌ها به طور معمول صبح یا شب قبل از رفتن به رختخواب مصرف می‌شوند. انسولین‌های طولانی اثر عبارتند از Detemir, Glargine.
